Kontrola podatkowa może być jednym z najbardziej stresujących momentów, jednak nie musi być tak straszna, jak ją malują. Ważne jest jednak odpowiednie przygotowanie! Odpowiednia wiedza, porządek w dokumentach i świadomość, jakie są prawa podatnika – potrafią zmienić stresujące doświadczenie w zwykłą procedurę administracyjną. Jak przygotować się do kontroli podatkowej i jak ona wygląda?
Jak wygląda kontrola podatkowa krok po kroku?
Znajomość tego, jaki jest przebieg kontroli krok po kroku, pozwala lepiej przygotować dokumenty i uniknąć stresu podczas wizyty urzędników.
Przede wszystkim co do zasady organ podatkowy zawiadamia kontrolowanego o zamiarze wszczęcia kontroli, wskazując zakres, przedmiot oraz przewidywany termin rozpoczęcia czynności. Osoby przeprowadzające kontrolę obowiązane są przed jej rozpoczęciem okazać legitymację służbową oraz upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Co do przebiegu kontroli to przeprowadzana jest w siedzibie podatnika, w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej lub w siedzibie organu podatkowego – w zależności od rodzaju sprawy i charakteru dokumentacji. Kontrola powinna być prowadzona w sposób niezakłócający normalnego toku działalności gospodarczej podatnika i powinna ograniczać się do niezbędnego zakresu.
Czas trwania kontroli podatkowej nie może przekraczać terminów określonych w ustawie – Prawo przedsiębiorców. Terminy te są następujące:
- mikroprzedsiębiorca – 6 dni roboczych,
- mały przedsiębiorca – 18 dni roboczych,
- średni przedsiębiorca – 24 dni robocze,
- pozostali podatnicy – 48 dni roboczych.
Jakie dokumenty przygotować do kontroli?
W przypadku wszczęcia kontroli podatkowej podatnik jest obowiązany do udostępnienia organowi podatkowemu wszelkich dokumentów i danych niezbędnych do przeprowadzenia czynności kontrolnych. Zakres wymaganej dokumentacji uzależniony jest od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, formy ewidencji podatkowej oraz przedmiotu kontroli. W pierwszej kolejności należy zapoznać się z zawiadomieniem o kontroli i sprawdzić, co organ dokładnie będzie kontrolował. Może bowiem wskazać, że dokumentacja do kontroli podatkowej obejmie tylko konkretne lata. Najczęściej kontrolowane są księgi rachunkowe, deklaracje podatkowe, sprawozdania finansowe, faktury sprzedażowe i zakupowe, rachunki, noty korygujące itp.
Dobrze zorganizowane dokumenty nie tylko skracają czas postępowania, ale też budują wizerunek rzetelnego podatnika.
Jakie błędy wykrywają najczęściej urzędnicy?
Choć większość podatników stara się działać zgodnie z przepisami, praktyka pokazuje, że błędy w rozliczeniach zdarzają się często – zarówno z powodu niejasnych regulacji, jak i zwykłego przeoczenia. Organy podatkowe podczas kontroli szczególną uwagę zwracają na rzetelność dokumentacji księgowej, prawidłowość rozliczania podatków oraz zgodność danych w deklaracjach z faktycznym przebiegiem transakcji. Najczęstsze błędy wykrywane przez urząd skarbowy to:
- Nieprawidłowe rozliczanie kosztów uzyskania przychodów
- Nieprawidłowości w rozliczeniach podatku VAT
- Nieprawidłowe rozliczanie przychodów
- Nieprawidłowości w zakresie amortyzacji środków trwałych
Co zrobić po otrzymaniu protokołu z kontroli?
Po zakończeniu czynności kontrolnych urzędnicy sporządzają protokół kontroli, który kończy procedurę, zawiera ustalenia organu. Otrzymując protokół z kontroli przedsiębiorca może zgłosić do niego zastrzeżenia. Jest na to ściśle określony termin – 14 dni od dnia doręczenia protokołu. Zastrzeżenia powinny być sporządzone na piśmie i zawierać uzasadnienie, dlaczego podatnik nie zgadza się z ustaleniami organu. Organ musi je rozpatrzyć i odnieść się do Twojego stanowiska – a dobrze przygotowane zastrzeżenia często prowadzą do złagodzenia lub całkowitego uchylenia ustaleń kontroli. Dlatego też w tym zakresie nieoceniona jest pomoc doradca podatkowy Białystok.
Jak uniknąć kar po kontroli podatkowej?
Staranne przygotowanie się z wyprzedzeniem — rzetelne prowadzenie ksiąg i ewidencji, systematyczne przechowywanie dowodów (faktur, umów, wyciągów bankowych), regularna weryfikacja rozliczeń (w tym JPK/VAT) oraz wcześniejsza konsultacja z doradcą podatkowym to działania, jakie można podjąć aby uniknąć kar. Proaktywne działania takie jak wewnętrzne kontrole, szybkie korygowanie wykrytych błędów i — w uzasadnionych przypadkach — dobrowolne zgłoszenie uchybień organowi pozwalają znacząco zmniejszyć ryzyko sankcji lub uzyskać złagodzenie konsekwencji.
Jeżeli chcesz wiedzieć, jak uniknąć sankcji podatkowych w Twoim przypadku, to zdecydowanie warto skonsultować się z doradcą podatkowym!